«Аат тылы, да5ааЬын ааты хатылыыр оонньуу уруок» аһа5ас уруок былаана.
Тиэмэтэ: «Аат тылы, да5ааһын ааты хатылыыр оонньуу уруок»
Уруок сыала-соруга:
Үөрэтэр сыала: Аат тылы, да5ааһын ааты чиңэтии
Иитэр сыала: о5ону чиэһинэй, кырдьыксыт, үтүө майгыга иитии.
Сайыннарар сыала: бэйэ санаатын сааһылаан этэр дьо5уру сайыннарыы.
Аат тылы үөрэтэммин
Да5ааһыны билэммин
Сахам тылын сайыннарыам
Тылбын-өспүн байытыам
О5олор икки хамаанданан үлэлииллэр. 1-кы хамаанда – аат тылынан ааттаналлар, 2-с хамаанда – да5ааһынынан ааттанар.
II Чэ, эрэ до5оттоор, билиибитин чиңэтэ түһүөххэ эрэ.
ААТ ТЫЛ (3 слайд)
- Аат тыл диэн тугуй? Ханнык ыйытыыларга хоруйдууруй?
- Аат тыл арааһа хаһый?
- Аат тыл суолтатын ааттаталаа
- Аат тыл ахсаана хаһый?
- Саха тылыгар хас падеж баарый?
- Аат тыл тардаа бэлиэтин ылынар дуо?
2. ДА5ААЫН ААТ (4 слайд)
- Да5ааһын аат диэн тугуй? Тугу бэлиэтиирий?
- Ханнык киирии да5ааһын ааттары билэ5итий?
- Үөскээбит да5ааһын аат диэн тугуй?
3. Дуоска5а түһүгүнэн ырытыы. (эппиэтэ 5 слайд)
Саһыл уонна куобах
Ребус таайыыта. (эппиэтэ 6 слайд)
Эппиэтэ: Түргэн, эриэн, хара, сыалаах, эргэ, борон, тэтэркэй, кыра«Өйдөөх тииң» (7 слайд)
Бэриллибит тылларынан тиэкис оңоруу (тиэмэтин таайыы) (карточка)
1 тиэмэ: «Сэрии» кыһыллар, хаар, саллаат, үрүң эписсиэрэ, кыайыы, хара сана
2 тиэмэ: «Айыл5а» күөх, от-мас, кэрэчээн сибэкки, лыахтар, халлаан, сибиэһэй салгын.
30 сөк. иһигэр. «Кыайыылаахтар» диэн тылтан элбэх тылы таһаарыы. Элбэх тылы таһаарбыт хамаанда ол хотор. (дуоска5а үлэ) (эппиэтэ 8 слайд)
Кроссворд таайыы. (Эппиэтэ 9 слайд)
Хартыынаттан хамаандалар 1 хамаанда – аат тылы, 2 хамаанда – да5ааһын ааты булар. Уочаратынан, ким булбатах ол хотторор. (Хамаанда биир киһини туруорар, бастаан биир хамаанда, онтон иккис хамаанда) (10 слайд)
Бэриллибит тыллары сааһылааһын. (сөптөөх эппиэт слайд 12)
Тыллары дуоска5а сөпкө суруйуу. Тыллар олохторун булуу. (инт. дуоска)
- ырыаЬыт, хомуйуу, Маар Куел, сааскы, мап-манан, илинни.
Булуу-талыы, кулгаахчааннар, Туймаада, минньигэс, кип-киэн, толоругас.
Антонимнары булуу.
Баай – дьадаңы
Кырдьык-сымыйа
Туруу-сытыы
Түүн-күнүс
Киирии-тахсыы
Кырдьа5ас – эдэр
Кэлии - барыы
Да5ааһын ааты биир уустаах чилиэн оңорон, эдбэх тылы ситимнээн этии оңоруу.
Холобур, биһиги сылаас, итии, ыраас…. Дьиэлээхпит. Төһөнөн элбэх да5ааһын аат баар да оччонон үчүгэй.
III. Рефлексия. Бу уруоктан: - тугу биллим?
- тугу сөбүлээтим?
- туохха үөрэнним?
IV. Сыана туоруу.