БАШКОРТОСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БАЛТАЧ РАЙОНЫ МУНИЦИПАЛЬ РАЙОНЫ ЮГАРЫ КАРЫШ АВЫЛЫНЫR УРТА ГОМУМИ БЕЛЕМ
БИР^ М€КТ€БЕ
(милл‰тара дуслыкка багышланган т‰рбияви чара)
Т™зеде:татар теле k‰м ‰д‰бияты
укытучысы К‰шфуллина Рита М‰_ли кызы
“Башкортстан – дуслык иле,
j‰рбер милл‰т аныS г™ле!”
Максат: Балаларга Башкортстанда яш‰_че т™рле милл‰т халкыныS гореф – гад‰тл‰рен‰, хезм‰тен‰, с‰нгатен‰, тарихына кызыксыну уяту. Милл‰т- т‰шл‰ребезг‰ карата х™рм‰т, дуслыQ т‰рбиял‰_.
Fиkазландыру. Башкортстан картасы, Туган ил турында м‰кал‰л‰р язылган плакатлар, ч‰чк‰л‰р k‰м шарлар бел‰н биз‰лг‰н с‰хн‰.
С‰хн‰г‰ милли киемд‰ кыз k‰м малай чыCа.
1че укучы.
Туган илем, димен д‰ с_з башлыйм,
Туган илем – Башкортстаным.
Аны зурлап тик бер с_з ‰йтк‰нд‰
€йл‰нс‰мче сайрар кошка мин.
2че укучы.
Башкортстан – туган Gирем минем,
Тирм‰-тирм‰ синеS тауларыS,
Шул тауларны алтын-к™меш ит‰р
Туган халкыS, GиSеп аk-зарын.
3че укучы.
Башкортстан – безнеS азатлыкныS,
Берд‰млекнеS ныклы калканы,
Башкортостан син дуслык иле,
j‰р бер милл‰т – аныS г™ле!
Алып баручы. Х™рм‰тле кунаклар! Х™рм‰тле укытучылар! Б™ген без сезнеS бел‰н к_рк‰м б‰йр‰мг‰ Gыелдык. Ул Башкортостандагы милл‰т – ара дуслык, татулыкка багышланган.
Башкортстаныбыз – ч‰чк‰л‰р г™лл‰м‰се кебек т™рле милл‰тк‰ бай т™б‰к. Анда башкортлар, татарлар, руслар, марилар, удмуртлар, мордвалар да k‰м башка халыклар дус-тату гомер ит‰. Алар бер гаил‰ булып, дуслыкныS кадерен белеп, авыр чакларда бер-берсен‰ ярд‰м итеп, уSышларын, шатлык k‰м кайгы-х‰ср‰тл‰рен уртаклашып яшил‰р.
Республика халыклары арасындагы дуслыкныS кил‰ч‰кк‰ д‰ ныгый баруына ышанабыз. “Башкортстан” (З.Исм‰Cилев к™е, М.К‰рим с_зл‰ре) Gыры башкарыла.
1че укучы.
Башкортстан – тиSн‰рг‰ тиS илемСинд‰ салдык дуслык сараен.
ТаSдай балкып синеS килер к™неS,
Югарыга к_т‰р хезм‰т байрагын!
2че укучы.
Башкортстан, синеS кочагыSда
К™н к_р‰л‰р к_пме халыклар.
Тугрылыкта гына ул дуслыQ бар,
Тик дуслыкта гына хаклык бар.
Берг‰.
Башкортстан – шатлык иле,
Башкртостан – сафлык иле,
Башкртостан – “Милл‰т – ара
М‰Sге с_нм‰с дуслык” иле!
“Башкорт кызлары биюе” башкарыла.
3че укучы.
БезнеS Югары Карыш авылында татар, башкорт, урыс k‰м башка милл‰т в‰килл‰ре тату яши. М‰кт‰бебезд‰ д‰ т™рле милл‰т балалары бер тугандай дус. j‰мм‰се д‰ татарча, башкортча ™йр‰нерг‰ тырыша. Ч™нки туган телен, д‰_л‰т телен белг‰нн‰р ген‰ илнеS тер‰ге, чын хужасы була ала.
Выступление детей в русских национальных костюмах.
Башкирия – привольная земля.
Нет лучше края для меня!
И в ясный день, и в непогоду
Мне дорога твоя природа.
Твои леса, поля и горы,
Равнины, реки и озера.
Небес волшебных бирюза –
Летящий ласковый простор.
Все радует, ласкает взор.
Какой закат! Какой рассвет!
Нигде на свете краше нет.
В лесах – березок хоровод,
И пчелки собирают мед.
В степях колышется ковыль,
Коней табун вздымает пыль.
Средь гор здесь города растут,
Народы разные живут.
А нефтяные вышки в ряд
На страже мира все стоят.
Богатая и щедрая земля –
Бескрайняя Башкирия моя!
Как не любить этот край благодатный,
Если живет там народ добрый, славный.
Дружить со всеми мы желаем
И всех на танец приглашаем.
Исполняется “Русский перепляс”
Татар милли киеменд‰ балалар чыCа
1че укучы.
Без татарлар!
Яшибез без Gирд‰
Бар халыклар бел‰н г™рл‰шеп!
2че укучы.
^стерг‰н д‰ безне чын дуслык,
К™ч бирг‰н д‰ безг‰ чын дуслык.
Дуслык булса – яш‰р г™мерг‰
Б™тен Gир шарында тынычлык!
3че укучы.
Татар, башкорт –
Охшаш безнеS телл‰р, гад‰тл‰р.
Тынычлык k‰м дуслык ч‰ч‰к атсын
Уртак безнеS Gирд‰ тел‰кл‰р!
Парлы татар биюе башкарыла.
Алып баручы. Милл‰т –ара м™н‰с‰б‰т – Башкортстан Gит‰кчелегенеS k‰рчаQ игътибар _з‰генд‰ булган м‰сь‰л‰. ХалыкныS яш‰_ шартларын _стер_, туган телне, милли м‰д‰ниятне, тарихны ™йр‰н_г‰ булышлык ит_ – д‰_л‰тебезнеS милли с‰яс‰те.
Мондый с‰яс‰т милл‰т-ара м™н‰с‰б‰тл‰рне яхшырту, ышанычлы мохит тудыруны k‰м халыкныS бер – берсен‰ х™рм‰т тойгысын уятуны т‰эмин ит‰. Т™б‰кт‰ милли м‰д‰ниятне _стер_г‰ тоташ комплекслы программалар юн‰лтелг‰н. М‰с‰л‰н, “Башкортстан Республикасы халыклары телл‰ре” турында Башкортстан Республикасы Законы, “Башкртостан Республикасы халыклары телл‰рен саклау, ™йр‰н_ k‰м _стер_”, “Башкортстан Республикасы халыкларыныS фольклорын ™йр‰н_, тергез_ k‰м _стер_” буенча Д‰_л‰т программалары –боларныS барсы да милли м‰д‰ниятне _стер_г‰ корылган.
1че укучы.
Башкортстан!
Сине мактап сайрый
Урманнарда сары сандугач.
Сине сагынып кайта киек кошлар,
j‰р ел саен, Gылы яз Gитк‰ч.
2че укучы.
Башкортстан!
Горурланам синеS бел‰н,
Тугангамы синеS GиреSд‰.
Горур басып _т‰м урамнардан,
Канат _ск‰н кебек иSемд‰.
3че укучы.
Яратам мин туган Gиремне,
Яратам мин ‰ти-‰ниемне,
Яратам мин БашкортстанныS
Т™рле милл‰тт‰н дус – ишл‰ремне!
Мордва халык биюе башкарыла.
Алып баручы. БашкортстаныбызныS Gире бик зур, тарихы бик бай. 1557 елда башкорт халкы _з тел‰ге бел‰н Рус д‰_л‰тен‰ кушылган. Шуннан башлап башкорт халкы рус халкы бел‰н тату гомер кичер‰.
1773-1775 еллдарда башкорт крестианнары рус крестианнары бел‰н берг‰ патшага каршы сугышкан. Башкорт атлы гаск‰рл‰рен‰ Салават Юлаев Gит‰кчелек итк‰н.
1812 елда атаклы Бородино яланында ™ч дист‰г‰ якын башкорт полкы сугышкан. Сугыша-сугыша алар Парижга да барып Gитк‰н. 200 еллык данлы тарихы бар БашкортстанымныS.
“Данлы еллар авазы” темасына ™зек с‰хн‰л‰штер_.
“ТынычлыQ Gыры” башкарыла.
Т™рле милл‰т киеменд‰ укучылар кер‰.
Курай моSына “Дуслык биюе” башкарыла. С‰хн‰ артыннан БашкортстанCа данлау шигырь юллары укыла.
1.Башкортстан – Туган илем, -
Синд‰ туып, к_кр‰п яшим.
СинеS сулыш, дим‰к, минем сулыш,
СинеS бел‰н берг‰ яшим!
2. Синд‰ _т‰ ямьле Корылтайлар.
Fыр б‰йгесе уза т™ньякта.
Озын к™йл‰р, д‰ртле курай моSы
Сихри моSга чорный бар якны.
3. Колач G‰я дуслыQ фестивале.
Яз сулышы сизел‰ Gиремд‰.
Т_зми, тиб‰ ярсып яшь й™р‰гем
Канат Gилпи илkам к_Sелд‰!
4. Башкортстан - минем Gан кис‰гем!
Башкортстан - туган илк‰ем!
Башкортстан ямен, табигатен саклау –
СинеS, минем изге бурычым!
5. Башкортстан, без горурбыз,
Зур кил‰ч‰геS булганлыктан,
Кил‰ч‰геS – _з кулыSда.
Дуслыкта k‰м туганлыкта!
дуслык иле,
j‰рбер милл‰т
аныS г™ле
Times New RomanБумажный пакет15
БИР^ М€КТ€БЕ
(милл‰тара дуслыкка багышланган т‰рбияви чара)
Т™зеде:татар теле k‰м ‰д‰бияты
укытучысы К‰шфуллина Рита М‰_ли кызы
“Башкортстан – дуслык иле,
j‰рбер милл‰т аныS г™ле!”
Максат: Балаларга Башкортстанда яш‰_че т™рле милл‰т халкыныS гореф – гад‰тл‰рен‰, хезм‰тен‰, с‰нгатен‰, тарихына кызыксыну уяту. Милл‰т- т‰шл‰ребезг‰ карата х™рм‰т, дуслыQ т‰рбиял‰_.
Fиkазландыру. Башкортстан картасы, Туган ил турында м‰кал‰л‰р язылган плакатлар, ч‰чк‰л‰р k‰м шарлар бел‰н биз‰лг‰н с‰хн‰.
С‰хн‰г‰ милли киемд‰ кыз k‰м малай чыCа.
1че укучы.
Туган илем, димен д‰ с_з башлыйм,
Туган илем – Башкортстаным.
Аны зурлап тик бер с_з ‰йтк‰нд‰
€йл‰нс‰мче сайрар кошка мин.
2че укучы.
Башкортстан – туган Gирем минем,
Тирм‰-тирм‰ синеS тауларыS,
Шул тауларны алтын-к™меш ит‰р
Туган халкыS, GиSеп аk-зарын.
3че укучы.
Башкортстан – безнеS азатлыкныS,
Берд‰млекнеS ныклы калканы,
Башкортостан син дуслык иле,
j‰р бер милл‰т – аныS г™ле!
Алып баручы. Х™рм‰тле кунаклар! Х™рм‰тле укытучылар! Б™ген без сезнеS бел‰н к_рк‰м б‰йр‰мг‰ Gыелдык. Ул Башкортостандагы милл‰т – ара дуслык, татулыкка багышланган.
Башкортстаныбыз – ч‰чк‰л‰р г™лл‰м‰се кебек т™рле милл‰тк‰ бай т™б‰к. Анда башкортлар, татарлар, руслар, марилар, удмуртлар, мордвалар да k‰м башка халыклар дус-тату гомер ит‰. Алар бер гаил‰ булып, дуслыкныS кадерен белеп, авыр чакларда бер-берсен‰ ярд‰м итеп, уSышларын, шатлык k‰м кайгы-х‰ср‰тл‰рен уртаклашып яшил‰р.
Республика халыклары арасындагы дуслыкныS кил‰ч‰кк‰ д‰ ныгый баруына ышанабыз. “Башкортстан” (З.Исм‰Cилев к™е, М.К‰рим с_зл‰ре) Gыры башкарыла.
1че укучы.
Башкортстан – тиSн‰рг‰ тиS илемСинд‰ салдык дуслык сараен.
ТаSдай балкып синеS килер к™неS,
Югарыга к_т‰р хезм‰т байрагын!
2че укучы.
Башкортстан, синеS кочагыSда
К™н к_р‰л‰р к_пме халыклар.
Тугрылыкта гына ул дуслыQ бар,
Тик дуслыкта гына хаклык бар.
Берг‰.
Башкортстан – шатлык иле,
Башкртостан – сафлык иле,
Башкртостан – “Милл‰т – ара
М‰Sге с_нм‰с дуслык” иле!
“Башкорт кызлары биюе” башкарыла.
3че укучы.
БезнеS Югары Карыш авылында татар, башкорт, урыс k‰м башка милл‰т в‰килл‰ре тату яши. М‰кт‰бебезд‰ д‰ т™рле милл‰т балалары бер тугандай дус. j‰мм‰се д‰ татарча, башкортча ™йр‰нерг‰ тырыша. Ч™нки туган телен, д‰_л‰т телен белг‰нн‰р ген‰ илнеS тер‰ге, чын хужасы була ала.
Выступление детей в русских национальных костюмах.
Башкирия – привольная земля.
Нет лучше края для меня!
И в ясный день, и в непогоду
Мне дорога твоя природа.
Твои леса, поля и горы,
Равнины, реки и озера.
Небес волшебных бирюза –
Летящий ласковый простор.
Все радует, ласкает взор.
Какой закат! Какой рассвет!
Нигде на свете краше нет.
В лесах – березок хоровод,
И пчелки собирают мед.
В степях колышется ковыль,
Коней табун вздымает пыль.
Средь гор здесь города растут,
Народы разные живут.
А нефтяные вышки в ряд
На страже мира все стоят.
Богатая и щедрая земля –
Бескрайняя Башкирия моя!
Как не любить этот край благодатный,
Если живет там народ добрый, славный.
Дружить со всеми мы желаем
И всех на танец приглашаем.
Исполняется “Русский перепляс”
Татар милли киеменд‰ балалар чыCа
1че укучы.
Без татарлар!
Яшибез без Gирд‰
Бар халыклар бел‰н г™рл‰шеп!
2че укучы.
^стерг‰н д‰ безне чын дуслык,
К™ч бирг‰н д‰ безг‰ чын дуслык.
Дуслык булса – яш‰р г™мерг‰
Б™тен Gир шарында тынычлык!
3че укучы.
Татар, башкорт –
Охшаш безнеS телл‰р, гад‰тл‰р.
Тынычлык k‰м дуслык ч‰ч‰к атсын
Уртак безнеS Gирд‰ тел‰кл‰р!
Парлы татар биюе башкарыла.
Алып баручы. Милл‰т –ара м™н‰с‰б‰т – Башкортстан Gит‰кчелегенеS k‰рчаQ игътибар _з‰генд‰ булган м‰сь‰л‰. ХалыкныS яш‰_ шартларын _стер_, туган телне, милли м‰д‰ниятне, тарихны ™йр‰н_г‰ булышлык ит_ – д‰_л‰тебезнеS милли с‰яс‰те.
Мондый с‰яс‰т милл‰т-ара м™н‰с‰б‰тл‰рне яхшырту, ышанычлы мохит тудыруны k‰м халыкныS бер – берсен‰ х™рм‰т тойгысын уятуны т‰эмин ит‰. Т™б‰кт‰ милли м‰д‰ниятне _стер_г‰ тоташ комплекслы программалар юн‰лтелг‰н. М‰с‰л‰н, “Башкортстан Республикасы халыклары телл‰ре” турында Башкортстан Республикасы Законы, “Башкртостан Республикасы халыклары телл‰рен саклау, ™йр‰н_ k‰м _стер_”, “Башкортстан Республикасы халыкларыныS фольклорын ™йр‰н_, тергез_ k‰м _стер_” буенча Д‰_л‰т программалары –боларныS барсы да милли м‰д‰ниятне _стер_г‰ корылган.
1че укучы.
Башкортстан!
Сине мактап сайрый
Урманнарда сары сандугач.
Сине сагынып кайта киек кошлар,
j‰р ел саен, Gылы яз Gитк‰ч.
2че укучы.
Башкортстан!
Горурланам синеS бел‰н,
Тугангамы синеS GиреSд‰.
Горур басып _т‰м урамнардан,
Канат _ск‰н кебек иSемд‰.
3че укучы.
Яратам мин туган Gиремне,
Яратам мин ‰ти-‰ниемне,
Яратам мин БашкортстанныS
Т™рле милл‰тт‰н дус – ишл‰ремне!
Мордва халык биюе башкарыла.
Алып баручы. БашкортстаныбызныS Gире бик зур, тарихы бик бай. 1557 елда башкорт халкы _з тел‰ге бел‰н Рус д‰_л‰тен‰ кушылган. Шуннан башлап башкорт халкы рус халкы бел‰н тату гомер кичер‰.
1773-1775 еллдарда башкорт крестианнары рус крестианнары бел‰н берг‰ патшага каршы сугышкан. Башкорт атлы гаск‰рл‰рен‰ Салават Юлаев Gит‰кчелек итк‰н.
1812 елда атаклы Бородино яланында ™ч дист‰г‰ якын башкорт полкы сугышкан. Сугыша-сугыша алар Парижга да барып Gитк‰н. 200 еллык данлы тарихы бар БашкортстанымныS.
“Данлы еллар авазы” темасына ™зек с‰хн‰л‰штер_.
“ТынычлыQ Gыры” башкарыла.
Т™рле милл‰т киеменд‰ укучылар кер‰.
Курай моSына “Дуслык биюе” башкарыла. С‰хн‰ артыннан БашкортстанCа данлау шигырь юллары укыла.
1.Башкортстан – Туган илем, -
Синд‰ туып, к_кр‰п яшим.
СинеS сулыш, дим‰к, минем сулыш,
СинеS бел‰н берг‰ яшим!
2. Синд‰ _т‰ ямьле Корылтайлар.
Fыр б‰йгесе уза т™ньякта.
Озын к™йл‰р, д‰ртле курай моSы
Сихри моSга чорный бар якны.
3. Колач G‰я дуслыQ фестивале.
Яз сулышы сизел‰ Gиремд‰.
Т_зми, тиб‰ ярсып яшь й™р‰гем
Канат Gилпи илkам к_Sелд‰!
4. Башкортстан - минем Gан кис‰гем!
Башкортстан - туган илк‰ем!
Башкортстан ямен, табигатен саклау –
СинеS, минем изге бурычым!
5. Башкортстан, без горурбыз,
Зур кил‰ч‰геS булганлыктан,
Кил‰ч‰геS – _з кулыSда.
Дуслыкта k‰м туганлыкта!
дуслык иле,
j‰рбер милл‰т
аныS г™ле
Times New RomanБумажный пакет15